آشنایی با مرکز مشاوره و خدمات اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی
به نام خداوند
خرم آن کس که در این محنت گاه خاطری را سبب تسکین است
چند سالی است که به واسطه تصویب شورای مرکزی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کشور، نهم اردیبهشت به عنوان روز روانشناس و مشاور در سراسر کشور گرامی داشته می‌شود. روانشناسی نه تنها به مثابه یک رشته علمی و به تبع آن یک حرفه تخصصی، بلکه به واسطه مسوولیت و تعهد اجتماعی که برای روانشناسان و مشاوران همراه دارد، نقش ویژه‌ای در عرصه‌های مهم علمی، فرهنگی، اجتماعی ایفا می کند؛ گونه ای از نقش آفرینی که هرگز به اقدامات تشخیصی و درمانی محدود نبوده و دامنه وسیعی از اقدامات پیشگیرانه، درمانی و نیز حمایتی را شامل می شود تا افراد را به سمت دستیابی به «سلامت روانی» سوق دهد.
سلامت روانی در مفهوم امروزى خود، يك پديده چندوجهى است كه تمام ابعاد فردى، اجتماعى، فرهنگى، زيستى فرد را در بر مى گيرد. عملكرد هر فرد به ميزان برخوردارى از اين مفهوم در كنترل استرس، برقرارى رابطه با ديگران، ارزيابى ها و انتخاب هايش متفاوت خواهد بود. در عصر حاضر، مباحثى همچون سازگارى، كيفيت روابط بين فردى، مديريت چالش ها، قدرت انتخاب، مسئوليت پذيرى و... همگى به دغدغه هاى بنيادينى تبديل شده اند كه پرداختن به آنها را امرى ضرورى می سازد. در اين مسير، مشاركت فعالانه در طرح مشکلات خويش و در ميان گذاشتن آنها با متخصصین این حوزه، حل چالش ها را تسهيل كرده و مقابله با آنها را تسريع مى بخشد. همین امر گستردگی حوزه مراجعان روانشناسی را از سنین و اقشار مختلف توجیه می نماید. در این میان، دانشجويان به لحاظ حساسيت دوران رشد و تحول خود و شرايط بحراني اين برهه از زندگي، به ويژه سال هاي اول ورود به دانشگاه تجربیات جدید و بعضا تنش زای بيشتري را تجربه مي كنند كه از آن جمله مي توان به گسستن از زندگي قبلي در خانواده، ورود به زندگي دانشجويي و نياز به سازگاري با محيط دانشگاه و خوابگاه، مديريت مسائل معيشتي، تحصيلي و عاطفي اشاره كرد. ساير كاركنان دانشگاه ها كه با قشر دانشجويي در ارتباط مستقيم هستند نيز به نوبه خود در افزايش، تشديد يا كاهش و ترميم مشكلات ويژه دانشجويان سهيمند؛ بنابراين لازم است در كنار پيشگيري از آسيب هاي احتمالي در جهت ارتقاي سطح بهداشت رواني، فردي و اجتماعي دانشجويان و ساير دانشگاهيان كه در تعامل و ارتباط متقابل با دانشجويان قرار دارند، گام هاي مؤثري برداشته شود.
با اتخاذ چنين رويكردى، مركز مشاوره و آموزش هاى اجتماعى دانشگاه شهيدبهشتى به منظور كمك به دانشجويان جهت اداره و مديريت مسائل عمده خود و نيز افزايش سطح بهزيستى روانى دانشگاهيان، طيف گوناگونى از خدمات روان شناختى را در زمينه هاى متفاوت ارائه مى دهد. اين خدمات در ذیل دو هدف اقدامات «پیشگیرانه» در اداره آموزشهای اجتماعی و پیشگیری از آسیب ها؛ و اقدامات «درمانی» در اداره مشاوره و خدمات روانشناختی به انجام مى رسد. گستردگى ارائه خدمات در شعب مركزى (پردیس ولنجک)، پرديس شهيدعباسپور و واحدهاى مشاوره خوابگاهى، سرعت و سهولت دسترسى متقاضيان به دريافت خدمات را مدنظر دارد.
این مرکز در حوزه مشاوره و درمان، خدمات متعددى در بخش های روان درمانى فردى، روانپزشكى، زوج درمانى، مشاوره ازدواج، روابط بین فردى، مشاوره تحصيلى، شغلى، استعداديابى، آزمون هاى روان سنجى بر پايه فناورى هاى نوين و... ارائه مى كند. از فروردين ماه 1399 و همزمان با همه گيرى جهانى ويروس كرونا، به منظور تداوم دسترسى مراجعان به خدمات درمانى، علاوه بر امكان مراجعه حضورى (با مراعات پروتوکلهاى بهداشتى) امكان برخورداری از خدمات مشاوره برخط و تلفنى نيز فراهم شده است. واحد مددکاری مرکز مشاوره و آموزشهای اجتماعی همواره همراه مراجعانى است كه در طى فرآيند درمان، به دلايل مختلف نيازمند پيگيرى و بررسى وضعيت به صورت هفتگى و ماهانه هستند. چنين مراقبت هايى توسط تيم مددكارى مركز به منظور پيشگيرى از بروز بحران انجام گرفته و حمايت ها تا زمان بازگشت به سطح كاركرد طبيعى و ارتقاى مهارت هاى انطباقى تداوم مى يابد.
بخش قابل ملاحظه اى از خدمات مركز مشاوره و آموزشهاى اجتماعى در قالب كارگاه هاى آموزشى به صورت حضورى، برخط و وبينار ارائه مى شود. هدف از برگزاری اين كارگاه ها، كسب دانش در حوزه مهارت هاى روان شناختى ازجمله مهارت هاى زندگى، مديريت روابط، مهارت هاى تحصيلى، بهبود روابط بين فردى و... است. همچنین، با هدف ارتقاى دانش كلى روان شناختى دانشگاهيان و پيشگيرى از آسيب هاى روانى و اجتماعى، يكى از اقدامات اصلى مركز مشاوره و آموزش هاى اجتماعى، توليد محتواى آموزشى است كه در قالب تدوين و انتشار نشريات تخصصى، كتابچه، بروشور و گاهنامه هاى بهداشت روانى، پوسترها و توليدات ديدارى شنيدارى مانند كليپ و پادكست صورت مى پذيرد.
مشارکت فعال دانشجویان در بهبود وضعیت سلامت روانشناختی همتایان خود، تقويت روحيه ياري رساني و ارائه خدمات انسان دوستانه و داوطلبانه توسط دانشجویان، در قالب کانون همیاران سلامت روان صورت می پذیرد. این کانون، يك جمعيت دانشجويي است كه توسط دانشجويان علاقه مند به فعاليت داوطلبانه در حوزه خدمات روان شناختي تشكيل و اداره مي شود و با نظارت و سرپرستی مرکز مشاوره و آموزش های اجتماعی فعالیت می کند.
علاوه بر موارد ذکر شده، اجرا و انجام منظم طرحهاي پژوهشي و كاربردي دفتر مشاوره و سلامت وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و نیز برگزارى رويدادها و مناسبت هاى خاص حوزه بهداشت روانى در قالب انتشارات، گردهمايى ها، مسابقات دانشجويى و انجام ساير اقدامات فرهنگى نیز در زمره خدمات اين مركز است.
مركز مشاوره و آموزش هاى اجتماعى، با علم به وظيفه خطيرى كه بر دوش دارد، همواره نهايت تلاش خويش را براى دسترسى به اهداف متعالى اين مركز به كار بسته و با ترسيم چشم اندازى از توسعه و ارتقاى خدمات، به دسترسى هرچه بيشتر و بهتر به استانداردهاى جهانى همت گمارده است. در همين راستا، دفتر ارتقاى تحصيلى با هدف كمك به بهبود كمى و كيفى فعاليت هاى آموزشى دانشجويان و پيشگيرى از افت تحصيلى آنان و نيز دفتر ارتباط با خانواده با هدف تعامل موثر با خانواده هاى دانشجويان در راستاى ارتقاى بهزيستى روان شناختى شان در اين مركز شكل گرفته و شروع به فعاليت كرده است. در عرصه فضای محیطی ارائه خدمات نیز، به تازگی طراحي دوباره و توسعه، نوسازى و ساماندهي فضاي فيزيكي مركز مشاوره با هدف گسترش كميت و كيفيت ارائه خدمات، اثرگذاري بیشتر مداخلات، افزايش انگيزه براى مراجعه در دانشجويان با اتخاذ رويكرد پيشگيرانه انجام شده است.
مرکز مشاوره و خدمات اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی، ضمن گرامیداشت روز ملی روانشناسی و مشاوره و تبریک این روز به کلیه همکاران گرانقدر و فعالان حوزه بهداشت روانی، به بهانه این روز از نقش آقرینی موثر این عزیزان دلسوز در پاسداشت از آرامش و سلامت روانشناختی جامعه تقدیر می نماید و اميدوار است با يارى خداوند و تلاش، با تكيه بر همراهى و مشاركت دانشگاهيان گرامى، در انجام مسئوليت و ارائه خدمات موثر توفیق داشته باشد.
ندا نظربلند
سرپرست مرکز مشاوره و خدمات اجتماعی دانشگاه شهید بهشتی