یادداشت دکتر میرمحمدصادقی به مناسبت روز جهانی صلح
32378 Views
دکتر حسین میرمحمد صادقی، رئیس مرکز تحقیقات و کرسی حقـوق بشر، صلح و دموکراسـی یونسکو در دانشگاه شهید بهشتی؛ به مناسبت روز جهانی صلح، یادداشتـی منتشر کـرده است که در زیر میخوانید:
به نام خداوندگار صلح و سلام
وَ الصُّلْحُ خَيْرٌ (آیه 128، سوره نساء)
21 سپتامبر به پاسداشت صلح و جایگاه والای آن، هرساله در سرتاسر جهان، تکریم میشود تا شاید برای یکروز، جهان از غوغای جنگ و خشونت در امان ماند. در سال 2021 (1400) درحالی روز جهانی صلح را پاس میداریم که شیوع ویروس مرگبار کووید-19، برای دومین سال پیاپی، بسیاری را در سوگ عزیزان خود نشانده و یا تبعات منفی ناشی از این بیماری، ابعاد مختلف حیات اقتصادی و اجتماعی آنان را به مخاطره انداخته است. بهگمانم در بحران، ارزش گوهر کمیاب صلح بیش از پیش هویدا میشود؛ صلحی که فراتر از وجود فرد، خانواده، اجتماع، کشور و جهان را در بود یا نبود خود، بهشدت، تحت تاثیر قرار میدهد. بحران کووید-19، درسی است برای تمامی جهانیان تا در وقت عافیت، توشه لازم را برای واقعه بیندوزند؛ بهیقین، گردآوری این توشه میسر نیست جز با همکاری در سه سطح دولت-مردم، منطقهای و بینالمللی. همکاری در هر سه سطح نیازمند درک متقابل، استواری بنیانهای صلح و عزمی نستوه برای مقابله با ناصلح و خشونت است.
در سرتاسر جهان، ملت یا منطقهای را نمیتوان یافت که زخم های ناسور جنگ و خشونت را بر پیکرهی خود تجربه نکرده باشد؛ زخمهایی که بیش از همه، جان و حیات آسیبپذیرترین گروهها را رنجه کردهاند. همچنان در آستانه ی سومین دهه از قرن بیستویکم و سالها بعد از تصویب اسناد بینالمللی مختلف پیرامون کرامت انسانی، منع بردگی و مقابله با اشکال قدیم و مدرن بردهداری، همچنان شاهد زنجیرهی اسارت انسان در افراطگری اقتصادی، استثمار مظلومان و غرقشدگی از خودگریختگان در مغاک مادی حیات هستیم. قربانیان به ظاهر آزاد بردگیهای نوین، در محبسی از خودبیگانگی و در فرار از خویشتن اصیل انسانی خویش، به تحکیم خشونت و ترویج ناصلح در فضای سنتی و مجازی اصرار دارند و سرمایههای عظیم اخلاق، عزت نفس، همبستگی و تفاهم انسانی در هجوم بیمهار فناوریهای پیشرفته مانند هوش مصنوعی در معرض تهدید قرار دارند. در چنین بزنگاهی است که بار دیگر، بازاندیشی دربارهی صلح و جایگاه آن ضرورتی است انکارناپذیر که باید همه به آن اهتمام بورزیم.
با درک تفاوت ها، احترام به فرهنگهای مختلف، شناخت ابعاد معنوی روح انسانی و با تبعیت از آموزههای دینی-اخلاقی و انسانی، می توان به مدارا توسل جست و با پرهیز از خودخواهی و نفرت از غیر، در بنیانگذاری صلح پایدار، در هر جایگاهی که هستیم، مشارکت کنیم. باید بهخاطر داشته باشیم که با ذهنیت متأثر از دیگرستیزی عدم مدارا، هراس و بی اعتمادی شیوع خواهد یافت و نفرتپراکنی در کنار جاهطلبیهای سلطهجویانه و گرایش به طرد سایرین، بشریت را از نعمت صلح و برکات آن محروم خواهد ساخت.
روز جهانی صلح، بار دیگر به ما خاطرنشان میکند که جهان خسته از حرف و شعار، نیازمند ایجاد گفتمانی است عاری از تحریف و بهدور از پیش داوریهای مبتنی بر برداشتهای زیانبار تا بنیان طرد و دیگرستیزی را از میان برده و امکان تفاهم ملتها، در جوار احترام به تفاوتهای فرهنگی، دینی و نژادی را برقرار سازد. گام نخست در مسیر پرفراز و نشیب صلح جهانی از هر یک از ما آغاز میشود؛ همهی ما قهرمانان صلح هستیم اگر سهم خود در نفی خشونت و رفع تعارض را در خانواده و اجتماع پیرامون خود ایفا نماییم.
دیگر بار بر نقش پراهمیت مرکز تحقیقات و کرسی حقوق بشر، صلح و دمکراسی یونسکو در دانشگاه شهید بهشتی در ترویج صلح، نفی خشونت و آموزش تفاهم تأکید داشته و از تمامی پژوهشگران و کنشگران صلح به مناسبت روز جهانی صلح دعوت می کنم تا با تبادل ایدهها و تجربیات خود، با ما در مسیر سخت اما ارزشمند صلح گام بردارند.
به امید برقراری صلح و عدالت و رفع آثار جنگ و خراش ظلم از چهرهی درماندهی جهان.