اولین پیش نشست همایش آثار جهانی فرهنگ و شعائر حسینی

اولین پیش‌نشست همایش بین‌المللی آثار جهانی فرهنگ و شعائر حسینی به همت کمیته فرهنگی و آموزشی اربعین حسینی با همکاری دانشگاه شهید بهشتی، سه شنبه ۱۷ بهمن 1402برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی؛ در این نشست که با عنوان «اربعین تعاملات فرهنگی و گفتگوی ادیان» برگزار شد، دکتر اصغر واعظی، رئیس دانشگاه ادبیات و علوم انسانی؛ دکتر بلاسم عزیز شبیب الزاملی، استاد دانشگاه کوفه؛ دکتر مرتضی سمنون، رئیس دانشکده الهیات و ادیان دانشگاه شهیدبهشتی سخنرانان اصلی بودند و حجت‌الاسلام و المسلمین دکتر منصور میراحمدی و دکتر محمد علی صادق زاده به ارائه مقالات خود پرداختند.

در ابتدا حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد مهدی باباپور،  دبیر علمی این نشست گفت: تاکنون 50 مقاله به دبیرخانه نشست از کشورهای ایران، عراق، کویت و یمن ارسال شده که منتظر مقالات بیشتری تا زمان برگزاری همایش خواهیم بود. وی این برنامه را پیش نشست همایشی دانست که 30 فروردین 1403 در دانشگاه شهید بهشتی برگزار می شود.

وی به فرمایش رهبری در بیان هدف و ضرورت از برگزاری این همایش اشاره کرد و افزود: بنابر فرموده مقام معظم رهبری باید از ظرفیت اربعین برای ایجاد تمدن نوین اسلامی استفاده کنیم، اهل فکر، فرهنگ و اقدام فرهنگی در این زمینه بنشینند و برنامه ریزی کنند. اگر ظرفیت کشورهای اسلامی با هم مجتمع شوند و بتوانند حماسه اربعین را مطالعه کنند، راهپیمایی اربعین می تواند ابزار گویایی برای تحقق این هدف باشد.

دکتر باباپور، افزود: در دنیای پیچیده و پرهیاهو، حرکت اربعین یک رسانه بی همتا است و امید که برگزاری این همایش‌ها و پیش نشست‌ها بتواند در جهت منویات مقام رهبری و شناساندن حرکت و حماسه عظیم اربعین حسینی بیش از پیش به جامعه جهانی تاثیرگذار باشد.

قیام عاشورا مصداق بارزعمل صادقانه و خالصانه است

در ادامه دکتر اصغر واعظی، رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی محور سخنرانی خود را «اربعین تعاملات فرهنگی و گفت و گوی دینی» عنوان کرد و افزود: در مضامین دینی مکان‌ها و زمان‌هایی وجود دارند که خاص و مقدس هستند، یکی از این زمان‌ها اربعین است؛ پیوندی بین اربعین و به کمال رسیدن انسان وجود دارد.

وی با اشاره به اینکه همه آنچه که در عالم هست نابود می شود، جز چیزی که رنگ خدایی به خود بگیرد، خاطرنشان شد: تنها چیزی که باقی می‌ماند اعمالی هست که ما آن را برای خدا انجام می دهیم، عمل عبادی عملی خالص است، بنابراین اگر بخواهیم ویژگی‌های عمل خالص را بیان کنیم، عملی است که مطلق است نه مشروط، ناخودینه است نه خودینه، کلیت و عمومیت دارد.

دکتر واعظی، قیام عاشورا مصداق بارزعمل صادقانه و خالصانه دانست و به بیان 2 نکته پرداخت و افزود: اول اینکه، عاشورا ماندگاری دارد چون وجه فردی ندارد یک رویداد نامشروط است، از هرگونه تعلق عاری شده است. دوم آنکه، عاشورا با اربعین به کمال می‌رسد. دراربعین با نهضت تبیینی که امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س) انجام دادند قیام عاشورا به کمال رسید نه اینکه خود به کمال نرسیده بود بلکه با اربعین، عاشورا که یک رویداد تاریخی بود به یک رویداد فراتاریخی تبدیل شد. یعنی رویدادی که دیگرآغازش پایانی ندارد و کمالش نه در پایان یافتن بلکه در تکرار است.

رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی گفت: رویداد اربعین با تفاوت انسانها و شرایطی که به وجود می آید نسبت و پیام جدیدی را به انسانها می‌دهد. وقتی عاشورا و اربعین مطلق و خالص است پس همه انسانها با هر فرهنگ و گرایش دینی می‌توانند با آن ارتباط برقرار و پیام عاشورا را دریافت کنند.

زیارت اربعین از پدیده‌ای فردی به یک رویداد اجتماعی، دینی و سیاسی تبدیل شد

دکتر بلاسم عزیز شبیب الزاملی، استاد دانشگاه کوفه و عضو هیئت علمی سومین همایش بین المللی همایش درباره زیارت اربعین و اثر آن در همزیستی مسالمت آمیز بین افکار و اعتقادات و ادیان گفت: زیارت اربعین در سال‌های اخیر از پدیده‌ای فردی به یک رویداد اجتماعی، دینی و سیاسی تبدیل و افکار و اعتقادات مختلف را در بر گرفته است لذا محلی برای رویارویی افکار شده و با وجود تضارب آرا در یک مسیر و یک هدف به سوی ارزش‌های واحدی که امام حسین به خاطر آنها قیام کرد، در حرکت است.

وی افزود: زیارت اربعین توانسته همه را دور خود جمع کند این اجتماع از طرف سازمان خاص برنامه‌ریزی نمی شود بلکه این ارزش‌های حسینی یعنی امر به معروف نهی از منکر و اقامه عدل است که همه را فرا می‌خواند. این زیارت برای عاشقان اباعبدلله آرامش و در مقابل باعث اضطراب و نگرانی امال کفر و ظلم و سردمداران آنها می شود.

در جغرافیای سیاسی امروز هیچ موضوعی مهم تر از غزه نیست

در ادامه این پیش نشست، دکتر مرتضی سمنون رئیس دانشکده الهیات و ادیان دانشگاه شهید بهشتی، مهم‌ترین مسئله انسانی، بین المللی، سیاسی و حقوقی حال حاضرجهان را غزه و فلسطین دانست و افزود: حضرت امام راحل در سالهای پیش از انقلاب اسلامی، صهیونیست‌ها را شمرِ زمان معرفی کردند و بعد از گذشت قریب به  50 سال هنوز شمر زمان عمل می کند و یک میلیارد مسلمان نتوانستند تکلیف صهیونیست‌ها را مشخص کنند.

وی با برشمردن ابعاد اربعین اظهار داشت: فلسفه اربعین زنده نگه داشتن پیام عاشورا و قیام سید الهشدا (ع) است؛ اربعین حسینی ابعاد مختلفی انسانی، عرفانی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و غیره دارد اما اگر یک موضوع خاص «نسبت اربعین و غزه» پیگیری شود و با ارائه راهکارهای آن در این حرکت عظیم مسلمانان، دستاوردهای مهمی حاصل خواهد شد.

دکتر سمنون، دال مرکزی اربعین امسال را «نسبت اربعین و غزه» عنوان و تصریح کرد: بی‌تردید جهان اسلام و حماسه اربعین نمی‌تواند نسبت به غزه بی‌تفاوت باشد. در جغرافیای سیاسی امروز چه در غرب و چه در جهان اسلام هیچ موضوعی مهم‌تر از غزه نیست. پیشنهاد می‌کنم محورهای همایش هم در همین موضوع ترسیم شوند و تولید محتوا در این راستا باشد و ظرفیت‌های کنگره اربعین در راستای مبارزه با صهیونیسم بین‌المللی و وضعیت فعلی غزه متمرکز شود و شعارهای محوری این کنگره براساس مظلومیت و اقتدار غزه باشد.

عبودیت و خدامحوری و بندگی مفهوم کانونی رفتار امام حسین است

دکتر میراحمدی عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دیگر سخنران این نشست مقاله خود را با عنوان «رسالت اجتماعی حسینی؛ تحلیل بر نظام معنایی روابط اجتماعی در رفتار و گفتار امام حسین (ع) در فیام عاشورا» ارائه کرد و اظهار داشت: دراین مقاله تلاش شده است تا با تحلیل گفتار و رفتار امام حسین (ع) از مدینه تا کربلا به نظام معنایی حاکم بر روابط اجتماعی دراین قیام دست یافت و همچنین از طریق کشف نظام معنایی، رسالت اجتماعی این ققام توضیح داده شود. دست یافتن به رسالت اجتماعی این قیام دغدغه این مقاله است.

وی افزود: در این مقاله با مطالعه مجموعه سخنان گرانقدر امام حسین و رفتار اجتماعی ایشان با دوستان و دشمنانشان مولفه‌هایی همچون آگاهی‌بخشی، خیرخواهی، احترام به حق انتخاب و آزادی دیگران، محبت و مهرورزی، عزت‌مندی و رعایت پیمان‌های اجتماعی به شکل مستند استخراج شد و براساس این مولفه‌ها، نظام معنایی روابط اجتماعی سیدالشهدا شکل گرفت؛ براساس نتایج یافته‌های این مقاله، عبودیت، خدامحوری و بندگی مفهوم کانونی و کلیدی رفتار اجتماعی امام حسین (ع) هستند.