روز بزرگداشت مقام وکیل

باسمه تعالی

بزرگداشت مقام وکـیل

آغاز اسفند ماه هر سال، مزین به گرامی‌داشت جایگاه وکیل مدافع و فرصتی است برای تکریم و بزرگداشت یکی از کنشگران اصلی عرصه عدالت که همکاری وی با دیگر نقش‌آفرین اصلی این عرصه (قاضی دادگستری) می‌تواند نویدبخش حرکت دستگاه عدالت کیفری بر مدار عدالت و انصاف باشد. وجه تسمیه این ایام از سال به نام هفته و روز وکیل، تصویب لایحه استقلال کانون وکلای دادگستری در تاریخ پنجم اسفند ماه سال هزار و سیصد و سی و سه است. این قانون، کانون وکلای دادگستری را به عنوان مؤسسه‌ای دارای شخصیت حقوقی مستقل تعریف کرده و به این ترتیب، کانون وکلای دادگستری از قدیمی‌ترین نهادهای صنفی ایران است.

وکیل دادگستری نه فقط به عنوان یک متخصص حقوقی و شاغل در حوزه قضایی به احقاق حقوق افراد در دادگستری کمک می‌کند، بلکه در صورت آگاهی به مسئولیت اجتماعی خود می‌تواند در تضمین رعایت کرامت انسانی شهروندان نیز نقشی اساسی ایفا کند. از این منظر می‌توان گفت که حرفه وکالت دارای بنیانی اخلاقی است: وکیل دادگستری با دفاع از کرامت انسانی شهروندان در برابر سوءرفتارهای احتمالی، در راستای تقویت رویکرد کرامت‌مدار نسبت به انسان گام بر می‌دارد. این گونه نقش‌آفرینی وکلای دادگستری در دفاع از کرامت انسان‌ها و توجه دادن به لزوم رفتار کرامت‌مدار در جامعه است که باعث شده تا فعالان این حرفه، در بطن بسیاری از جنبش‌های مدنی و تحولات مثبت اجتماعی و سیاسی در نقاط مختلف دنیا قرار گیرند.

با پیشرفت ابعاد مختلف زندگی بشر، روابط حقوقی حاکم بر شئون مختلف زندگی انسان نیز مستمراً به سمت پیچیدگی بیشتر حرکت می‌کند و نیاز به بهره‌گیری از خدمات حقوقی وکلا ضرورت و اهمیت بیشتری می‌یابد. در این روابط و تعاملات پیچیده، وکیل دادگستری می‌تواند تدابیری را از پیش بیندیشد که از بروز اختلاف میان اشخاص پیشگیری شود و در صورت حدوث اختلاف و تعارض نیز بهترین راه برای حل آن شناسایی و به کار بسته شود. به این ترتیب حرفه وکالت، بی آنکه وابسته به بودجه عمومی باشد و از منابع عمومی استفاده کند، با پیشگیری از اختلافات حقوقی میان افراد یا حل و فصل غیرقضایی آنها، از باری که بر دوش دستگاه قضایی قرار می‌گیرد، می‌کاهد و به طور غیرمستقیم در جهت صرفه‌جویی در هزینه‌های عمومی مؤثر واقع می‌شود.

نهایتاً، از آنجا که وکلا به عنوان ناظرانی مستقل، ارتباط روزمره با ابعاد مختلف عملکرد دستگاه قضایی دارند و کاستی‌های احتمالی تقنینی، قضایی و اجرایی را ملاحظه می‌کنند، می‌توانند منبع خوبی برای ارائه پیشنهادهای اصلاحی در خصوص قوانین موجود باشند و از این طریق نیز در بهبود عملکرد نظام حقوقی و قضایی کشور مؤثر باشند. این مهم زمانی ممکن است که استقلا کامل وکلا و نهادهای نمایندگی کننده آنان یعنی کانون های وکلا دادگستری رعایت و محترم شمرده شود. در پایان ضمن تبریک این ایام به فعالان عرصه

وکالت دادگستری، امید است که وکلای محترم کشورمان همواره در عمل به تکالیف حرفه‌ای و اجتماعی خود در پرتو سوگندی که یاد کرده اند، موفق و سربلند باشند.

                                                     دانشکده حقوق

                                                 دانشگاه شهید بهشتی