یاداداشت دکتر سخنور به مناسبت روز بزرگداشت سعدی

5503 Views

دکتر جلال سخنور، استاد بازنشسته دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی به مناسبت اول اردیبهشت روز بزرگداشت سعدی یادداشتی با عنوان «شعر سعدی، ندای عدالت اجتماعی» منتشر کرده است که در ادامه می‌خوانید:

شعر سعدی
ندای عدالت اجتماعی

آثار استاد سخن شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی بدلیل ساده نویسی و ایجاز، قرن‌ها منبع آموزش زبان و ادبیات فارسی بوده است. او پس از فردوسی، دومین معمار زبان و ادبیات فارسی بشمار می‌رود. سعدی نخستین شاعر فارسی است که آثارش به آلمانی ترجمه شده است و بر ولتر و گوته تاثیر گذار بوده است.
موسیقی کلام سعدی بی نظیر است. تاج اصفهانی، محمد رضا شجریان و غلامحسین بیان بسیاری از غزل‌های او را خوانده‌اند. بزل بانتیک شاعر معاصر انگلیس که مدتی نیز سفیر آن کشور در ایران بوده است، مقالات چندی درباره برتری شعر فارسی بر اشعار انگلیسی نوشته و برای اثبات این برتری تعدادی از غزل‌های سعدی را  با حفظ ضرباهنگ موسیقائی، به انگلیسی برگردانده است.
در جهان غرب، سعدی را بدلیل حکمت عملی او، فیلسوف جامعه شناس آرمان شهری می‌دانند. بنیان گذاران این فلسفه سقراط، افلاطون،جان لاک، تامس هابیز، منتسکیو و نیکول مکیاولی هستند.
در دوران معاصر نام آوران فلسفه سیاسی واقعگرایانه منتسکیو، مکیاولی و سعدی بشمار میروند. آثار سعدی از نظر یونسکو و سازمان ملل، بدلیل نوعدوستی و تلاش برای اصلاح جامعه، برتر شناخته شده است. سعدی مصلحی اجتماعی است که جنایت علیه بشریت را برای رسیدن به قدرت نکوهش می کند. آموزگاری است اخلاقی که با پند و اندرز می کوشد در  مقابل ظلم وبی عدالتی بایستد. از نظر او برای حکمرانی شرط اول قدم آن است که آدم باشی. جای تعجب نیست که مراسم تحلیف روسای جمهور آمریکا با شعر "بنی آدم اعضای یک پیکرند" رسمیت می یابد و فلسفه اخلاق امانوئل لویناس توضیح این بیت سعدی است:


تو کز محنت دیگران بیغمی
نشاید که نامت نهند آدمی