مسیری بی انتها به نام مهندسی

دکتر محمد علی مصطفایی، عضو هیات علمی دانشکده مهندسی مکانیک و انرژی؛ یادداشتی را به مناسبت روز مهندس مرقوم نموده که در زیر می خوانید:

باسمه تعالی

مسیری بی انتها به نام مهندسی

مهندسی، واژه‌ای آشنا و بی انتهاست، اگرچه تعابیر مختلفی برای دنیای مهندسی ذکر کرده‌اند ولی شاید بهترین تعبیر همان جمله قدیمی است که می‌گوید «یک مهندس یا راهی خواهد یافت و یا راهی خواهد ساخت».

مهندسی برآمده است واژه هندسه است، شاید دلیلش آن باشد که در گذشته در انجام محاسبات مهندسی، از هندسه کمک می‌گرفتند.

دنیای بزرگ مهندسی مملو از طرح‌ها، ایده‌ها، خلاقیت‌هاست. حوزه مهندسی از جنبه‌های مختلف می‌توان نگریست، اما آنچه بیش از پیش اهمیت دارد این است که یک مهندس خوب و یا یک طرح مهندسی خوب همواره در کنار خلاقیت و کیفیت، به مسئله‌ای مهم به‌نام جنبه‌های اقتصادی طرح می نگرد.

یک مهندس خوب شخصی است که همواره بهترین، اقتصادی‌ترین، به‌روزترین و سریعترین راه ممکن را می‌تواند همزمان به کار گیرد اگر هر یک از موارد فوق در دسترس نباشد می‌توان گفت که یکی از اضلاع چهارضلعی مهندسی رعایت نشده است. اگرچه ادعاهای بزرگ و کوچکی در طرح‌ها و حوزه‌های مهندسی توسط افراد و گروههای مختلف همواره وجود داشته و دارد، ولی توجه به این چهار ضلع، تمایز اصلی بین طرح‌های مهندسی است.

اکنون که در آستانه بهار سال 1400 هجری شمسی و در دهه2020 میلادی قرار داریم، به یقین می‌توان گفت که طرح‌های بزرگ در دنیای مهندسی، تعبیر جدیدی یافته‌اند که همگی در قالب یک تیم و گروه معنا و مفهوم خود را پیدا می‌کنند. از سوی دیگر، راه‌یابی علوم جدیدتر در این عرصه همچون علوم نانوفناوری و یا انرژی‌های نو و حتی علومی همچون مدیریت علم و فناوری یا علوم کسب و کار، همگی باعث شده است که واژه «مهندسی» به «دنیای مهندسی» تغییر کند که این همان معنا و مفهوم مهندسی است. ورود مباحث جدید تجاری سازی دانش نیز باعث ایجاد حرکت عظیم در «دنیای مهندسی» شده است که یقیناً خدمت به بشریت و ایجاد صلح در دنیا، لازمه به ثمر نشستن علم و دانش در قامت طرح‌های مهندسی باید باشد.

تاریخ ایران عزیز ما و دنیای بزرگ اسلام همواره در حوزه مهندسی حرف برای گفتن داشته است. از زمان‌های بسیار دور طراحی و ساخت سازه‌های بزرگ مهندسی چون تخت جمشید تا زمان‌های کمی دورتر همچون طرح‌های مهندسی و جهانی بزرگانی چون خوارزمی، خواجه نصیرالدین طوسی و شیخ بهایی گرفته تا شکوفایی دنیای مهندسی درکنار خودباوری بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی، همواره آنچه در ذهن ها پررنگ بوده این است که سرزمین پارس، مهد علم و دانش است و به یقین یکی از شاخه های علم و دانش، مهندسی بوده و خواهد بود.

محمد علی مصطفایی

استاد دانشکده مهندسی مکانیک و انرژی​​​​​​​